Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lilium bulbiferum & Nicotiana glauca

fotò
fotò
Tonipan

Lilium bulbiferum

Liliaceae

Àutri noum : Peiloulet, Lis-de-Sant-Jan, Flour-dal-sacre-couor.

Noms en français : Lis safrané, Lis orangé.

Descripcioun :
Lou tonipan (Vesubiò) apela encaro peiloulet (Tiniò), pulèu rare, trachis dins li prado e li pendis roucassous de mountagno. Se vèi de liuen e se recounèis eisadamen emé si grosso (5 à 8 cm) e bèlli flour aranjo, pourtado pèr uno cambo cuberto de fueio estrecho, longo e noumbrouso.

Usanço :
Èro acampa pèr n'en faire de bouquet. Li flour, macerado dins l'òli o l'aigardènt servien pèr sougna li macaduro. Aro es apara, marca sus listo roujo, categourìo soucit minour.

Port : Grando erbo
Taio : 30 à 90 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lilium
Famiho : Liliaceae


Ordre : Liliales

Coulour de la flour : Aranjado
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 50 à 80 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust

Liò : Prado - Pendis roucassous - Esboudèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Lilium bulbiferum L., 1753

fotò
fotò
Taba(-verdau)

Nicotiana glauca

Solanaceae

Noms en français : Tabac arborescent, Tabac glauque.

Descripcioun :
Lou taba-verdau es un aubret que trachis au nostre dins li fendasclo di vièi paret e de roucas. Nous vèn d'Americo dóu miejour (Argentino) ounte se vèi fin qu'à 3 700 m d'auturo. Se recounèis à si fueio pourtado pèr un long pecou e verdalo coume la tijo peréu bluio, e tambèn bonodi si lòngui flour jauno en tube.

Usanço :
Emai aguèsson pas li mémi prouprieta qu'aquéli de Nicotiana tabacum, li fueio seco soun fumado pèr lou pople "Quechua" alor que li "Cahuilla" se n'en sèrvon en emplastre pèr garri li plago, li macaduro e li fleiroun, e pèr sougna lis enflige (edèmo). Mèfi de n'en pas manja li fueio, soun mourtalo ! La decoucioun de fueio, richo en nicoutino e anabasino (alcalouïde), pòu servi dins l'ort pèr tua li nieroun.

Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Nicotiana
Famiho : Solanaceae



Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 cm
Flourido : Printèms - Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : fotò
Abriéu à óutoubre

Liò : Paret - Escoumbre e proche dis oustau - Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Nicotiana glauca Graham, 1828

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
ges
ges
R
R
R
ges
ges

Lilium bulbiferum & Nicotiana glauca

ges
ges
ges
ges
ges
ges
C
R

Coumpara Tonipan emé uno autro planto

fotò

Coumpara Taba(-verdau) emé uno autro planto

fotò